Waarom internationale solidariteit het antwoord op de coronacrisis is

De eerste signalen van de impact op landen in het Zuiden schetsen geen fraai beeld. Structurele problemen worden veel zichtbaarder in tijden van crisis. Gelijke toegang tot gezondheidszorg, onderwijs, sociale bescherming en economische rechtvaardigheid vormen de sleutel om kwetsbare gemeenschappen over de hele wereld weerbaar te maken voor crisissituaties.

Ons globaal zorgsysteem is maar zo sterk als de zwakste schakel. Aangezien virussen geen grenzen kennen, mag solidariteit niet stoppen aan onze grenzen. Deze crisis het hoofd bieden met globale solidariteit, is niet alleen een antwoord op de uitdaging waar we vandaag voor staan, maar het kompas voor de komende decennia.

Alleen zo garanderen we dat iedereen aan boord is. Ook de meest kwetsbaren. Van daklozen en kansarmen hier, tot vluchtelingen in de overbevolkte Griekse kampen, tot vrouwen in een lokaal gezondheidscentrum in Congo.

Lorena is onze medewerker in Peru. Ze vertelt over de bezorgdheden in haar land en hoopt op positieve veranderingen na de coronacrisis.

Experts waarschuwen voor een tikkende tijdbom, een 'derde golf' van het virus in het globale Zuiden, waar het een verwoestende impact kan hebben op de publieke gezondheid en het sociaaleconomisch leven. De eerste tekenen daarvan zijn al zichtbaar in Latijns-Amerika, Centraal-Afrika en het Midden-Oosten.

In deze delen van de wereld is het contrast tussen rijk en arm, tussen de hoofdsteden en buitengebieden, extra groot. In Bolivia en Peru zijn heel wat ziekenhuizen in private handen: niet iedereen heeft er gelijke toegang tot gezondheidszorg. In de Filipijnse hoofdstad Manilla zijn er 23 ziekenhuisbedden beschikbaar per 1000 inwoners, buiten de hoofdstad daalt dat aantal drastisch naar slechts 8. In de Syrische provincie Idlib, waar recent nog bijna 1 miljoen mensen op de vlucht sloegen door oorlogsgeweld, zijn slechts 20 intensive care-bedden voorhanden.

Hier bovenop komt nog het feit dat jezelf afzonderen, voor veel mensen in het Zuiden onmogelijk is. In overbevolkte steden, vluchtelingenkampen of sloppenwijken waar vaak hele families één kamer delen, wordt oproepen tot social distancing ervaren als een wrede grap. Verschillende internationale ngo's waarschuwden bovendien al dat de medische noodtoestand geen vrijgeleide is voor het afbreken van het burgerlijke vrijheden. Maatregelen moeten steeds proportioneel zijn en mogen nooit worden afgedwongen met excessieve repressie.

President Tshisekedi kondigde de noodtoestand af in DR Congo, nadat er in Kinshasa een eerste patiënt was overleden. Adolphe, onze medewerker ter plaatse, vertelt over de bezorgdheden van de Congolezen.

Het is in het belang van rijke landen om maximaal mee bij te dragen opdat corona structurele uitdagingen voor ontwikkelingslanden niet nog moeilijker maakt

11.11.11 begrijpt dat nu bijkomende middelen vragen voor het Zuiden niet evident is wanneer de bevolking in België het zelf zwaar te verduren heeft. Maar internationale solidariteit is de beste bescherming voor zowel de Belgische bevolking als voor de rest van de wereld. Ook al ligt de prioriteit van vele regeringen terecht op het beschermen van de eigen bevolking, deze crisis geraakt maar opgelost indien we iedereen kunnen beschermen.

Een virus kent geen grenzen. Het is in het belang van rijke landen om maximaal mee bij te dragen opdat corona structurele uitdagingen voor ontwikkelingslanden niet nog moeilijker maakt. De sterkere schouders moeten mee de lasten dragen van zij die het moeilijker hebben. Alleen via solidariteit kunnen we het recht op bescherming voor iedereen garanderen en de verdere verspreiding van deze wereldwijde pandemie indammen.

Onze partners en leden zetten zich al jarenlang in om toegang tot zorg en sociale bescherming te garanderen voor iedereen. In Bangladesh ontwikkelde gezondheidsorganisatie GK, een partner van 11.11.11-lid WSM, een goedkope corona-testkit. Viva Salud strijdt in het Zuiden voor het recht op gezondheid door het ondersteunen van sociale bewegingen en lokale organisaties. Symbiose, een Senegalese partner van Broederlijk Delen, gebruikt radio om in verschillende lokale talen te sensibiliseren en zo een groter publiek te bereiken. In Guatemala ziet een partner van Broederlijk Delen er nauw op toe dat de coronamaaregelen niet op sluikse wijze economisch voordeel verschaffen aan grote bedrijven.

11.11.11-partner Walhi bouwt in Indonesië aan een steunnetwerk om burgers te beschermen en de verspreiding van het virus te stoppen. 11.11.11-partner Basmeh & Zeitooneh lanceerde een noodcampagne om Syrische vluchtelingen in Libanon beter te wapenen tegen de impact van het coronavirus. Zo verdeelt de organisatie voedselbonnen, hygiënekits en financiële steun om huurkosten te kunnen blijven betalen. In Bolivia vecht Colectivo Casa voor het recht op water in gebieden ontwricht door mijnbouw, het belang hiervan wordt extra duidelijk nu je handen regelmatig wassen van levensbelang is.

11.11.11 en zijn leden werken hoofdzakelijk aan structurele verandering, dat is anders dan wat bijvoorbeeld Artsen Zonder Grenzen doet, een organisatie die zich inzet voor de meest dringende medische noden. Structurele problemen worden veel zichtbaarder in tijden van crisis. Gelijke toegang tot gezondheidszorg, onderwijs, sociale bescherming en economische rechtvaardigheid vormen de sleutel om kwetsbare gemeenschappen over de hele wereld weerbaar te maken voor crisissituaties.

Jaybee Garganera is de coördinator van onze partnerorganisatie Alyansa Tigil Mina in de Filipijnen. Ook zij zoeken naar innovatieve oplossingen om hun werk te blijven doen tijdens deze crisis en bieden concrete hulp aan hun lokale partners, ondanks het verbod zich te verplaatsen.