Proeftuinen voor weerbare boeren in de Sahel

De ouders van Abdoulaye, landbouwers in Niger, halen in een boerenjaar 800 bundels binnen voor hun schuur. In 2021 waren dat er, door de aanhoudende droogte, maar 150. Goed voor slechts vijf maanden eten. Dit jaar verloren ze een rijstveld bij zware overstromingen. In een land met een kort nat seizoen en een lang droogseizoen heeft klimaatverandering alles op zijn kop gezet. De gevolgen voor de bevolking zijn nu al dramatisch. 

In Niger is 85 procent van de bevolking afhankelijk van de landbouw. Slechts 3 procent van het land, een van de armste ter wereld, is geschikt om gewassen te telen. Niger ligt deels in de Sahel, een dorre gordel met zeer lange droogteperiodes. Veel is er niet nodig om het precaire evenwicht dat mens en natuur hier gevonden hebben, te verstoren. 

De klimaatverandering doet net dat. In 2020 werd het land getroffen door zware regens, met ernstige overstromingen en immense schade tot gevolg. In 2021 ging Niger gebukt onder een ongewoon lange droogte, en dit jaar waren er opnieuw zware overstromingen, waarbij mensenlevens verloren gingen. Boeren zien hun oogsten jaar na jaar slinken. 

Het is een bittere pil om slikken voor Niger en andere Afrikaanse landen. Terwijl ze verantwoordelijk zijn voor slechts 4 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot, dreigt de bulk van de zwaarste ecologische, economische en maatschappelijke schade van de klimaatverandering voor hen te zijn. 

Niger kan niet wachten op actie van Westerse landen, het moet zelf de weerbaarheid organiseren van de bevolking tegen de gevolgen van een veranderend klimaat. S-eau-S Sahel, een organisatie opgericht vanuit de Gentse diaspora door Abdoulaye Souna Souley, sensibiliseert boeren, onder andere via WhatsAppgroepen, met informatie over de klimaatverandering en duurzame agro-ecologische landbouw op maat van verschillende doelgroepen. 

Het blijft niet bij louter informatie. In een opleidingscentrum met een proeftuin, in de vorm van een boomkwekerij en een moestuin, maakt S-eau-S Sahel lokale boeren weerbaarder door hen te leren omgaan met herbebossing om erosie tegen te gaan, irrigatie en andere duurzame technieken en gewassen die bestand zijn tegen een onvoorspelbaarder klimaat. 

Kaida, de verantwoordelijke van de vrouwenorganisatie in het dorp die deelgenomen heeft aan de opleiding boomkwekerij , verwoordt het treffend: "Hoewel ieder van ons hier arm is, heeft iedereen reservekleding in huis, maar we zullen nooit een reserve planeet hebben om te bewonen, zelfs niet de rijken.  Daarom moeten we, arm en rijk, zorgen voor moeder aarde. En dat doen we in het vallei van Darey-Goro dankzij ons herbebossingsproject waarbij er bomen worden gepland om het stroomgebied vruchtbaar en leefbaar voor iedereen te maken." 

Copyright coverfoto: © Belgaimage - Luis Tato - AFP