Syrië-conferentie Brussel: duurzame oplossingen nodig voor Syrische vluchtelingen

De Europese Unie en de Verenigde Naties organiseren op 30 juni 2020, voor het vierde jaar op rij, een internationale donorconferentie voor Syrië en haar buurlanden.

Syrië blijft ook in 2020 met ruime voorsprong de grootste "displacement" crisis ter wereld. In totaal zijn er 6,6 miljoen Syrische vluchtelingen, naast 6 miljoen Syriërs die ontheemd zijn in eigen land.

Een disproportioneel hoog aantal van de 6,6 miljoen Syrische vluchtelingen (83 %) wordt opgevangen in de regio. In Libanon is 1 op de 7 inwoners een vluchteling, in Jordanië 1 op 15 en in Turkije 1 op 23.

Het overgrote deel van de Syrische vluchtelingen en ontheemden bevindt zich tussen hamer en aambeeld. Hun situatie gaat er snel op achteruit en ze hebben geen of nauwelijks toegang tot één van de drie internationaal erkende 'duurzame oplossingen' (lokale integratie; veilige, vrijwillige en waardige terugkeer; hervestiging naar derde landen) voor mensen op de vlucht.

Verschillende onderzoeken geven aan dat de grote meerderheid van Syriërs op een dag wil terugkeren naar Syrië, maar tegelijk denken dat dit niet mogelijk is in de komende 5 tot 10 jaar. Veel vluchtelingen zien zich daardoor genoodzaakt om in de buurlanden te blijven, hoewel de situatie daar de afgelopen maanden snel achteruitging. Tegelijk blijft de toegang tot hervestigingsprogramma's erg beperkt.

Sinds enkele maanden komt daar ook nog de COVID-19 crisis bovenop, die miljoenen Syriërs nog verder in de armoede dreigt te duwen. Bovendien is de kans reëel dat Rusland binnen de VN-Veiligheidsraad een nieuw VN-mandaat voor cross-border humanitaire hulp aan Noord-Syrië blokkeert, waardoor bijna 5 miljoen Syriërs afgesneden dreigen te worden van humanitaire hulp.

Meer dan 9 jaar na de start van het Syrische conflict blijven de noden dus enorm hoog, en de vooruitzichten voor miljoenen Syriërs somber. Een ambitieuze politieke en financiële agenda blijft broodnodig.

Het federale parlement vroeg de regering daarom in een resolutie (25 juni) om tijdens de Syriëconferentie van 30 juni een extra financiële inspanning te doen, onder meer via een nieuwe bijdrage aan het EU Trust Fund voor Syrië (Madadfonds). In een tweede resolutie vroeg het parlement ook dat België, als lid van de VN-Veiligheidsraad, alles in het werk stelt om een nieuw VN-mandaat voor cross-border humanitaire hulp te verzekeren.

11.11.11 vraagt dat België een actieve voortrekkersrol speelt om van de Syriëconferentie een succes te maken, en om hierbij ook concrete engagementen op te nemen. Concreet vraagt 11.11.11 dat België:

• een extra financiële bijdrage doet aan humanitaire, ontwikkelings- en vredesopbouwmechanismen, inclusief het EU Trust Fund voor Syrië, en er nauw op toeziet dat een belangrijk deel van deze middelen het werk van Syrische burger- en hulporganisaties ondersteunt.
• alles in het werk stelt om een nieuw VN-mandaat voor cross-border humanitaire hulp aan Noord-Syrië te verzekeren;
• pleit voor de creatie van een monitoringsmechanisme dat de condities voor veilige, vrijwillige en waardige terugkeer in kaart brengt, en Syriërs die zouden willen terugkeren de nodige veiligheidsgaranties biedt.
• Een ambitieuzer engagement opneemt voor de hervestiging van Syrische vluchtelingen.

Achtergrond

11.11.11 speelde samen met vele partners een actieve rol in aanloop naar de Syriëconferentie:

• Samen met 4 andere Syrische, Libanese en Europese organisaties vormt 11.11.11 het "Refugee Protection Watch" (RPW) project, dat sinds 2019 eigen onderzoek voert in Syrië en in Libanon.
  In april en mei 2020 publiceerde de RPW een nota met aanbevelingen voor de Syriëconferentie en een paper over de impact van COVID-19 op Syrische vluchtelingen in Libanon.
• Samen met 52 Syrische en internationale organisaties publiceerde 11.11.11 in juni 2020 een rapport over duurzame oplossingen voor Syrische vluchtelingen en intern ontheemden.
• Samen met 21 Syrische en internationale organisaties riep 11.11.11 de leden van de VN-Veiligheidsraad op om een nieuw VN-mandaat voor cross-border te verzekeren.
• 11.11.11 maakte deel uit van een expertencomité voor een rapport over de lange-termijn impact van de Syrische vluchtelingencrisis in Libanon (februari 2020)
• Eind 2019 publiceerde 11.11.11 een uitgebreid onderzoeksrapport over de situatie van Syrische vluchtelingen in Turkije.